Marineterrein – inspraak

Het Marineterrein op Kattenburg wordt ontwikkeld tot een nieuw stadskwartier. Werken, wonen, leren, allemaal innovatief en duurzaam, en bovendien een stadspark. Een deel blijft nog in gebruik door Defensie, zoals een sportveld dat Amsterdammers ’s avonds en in het weekend ook mogen gebruiken.

De plannen zijn in ontwikkeling. De uitgangspunten zijn nu vastgelegd in een (concept)nota van uitgangspunten, dat op 16 november online gezet is voor inspraak. De schriftelijke inspraak is gestart op 12 november en duurt tot 17 januari

De nota van uitgangspunten (zie de link onderaan) is een lijvig document van 126 pagina’s, met prachtige foto’s en “artistieke impressies”. Je ruikt als het ware het glanzende papier. Je kunt het smaakvol vinden, en de afbeeldingen zijn ook informatief, maar het maakt wel dat het net als zoveel gemeentelijke nota’s eigenlijk niet te printen is. Kost een vermogen aan inkt. Waarom niet een knop voor een afdrukversie met alleen tekst en hooguit een paar essentiële afbeeldingen?

Om inzicht te krijgen in de gedachten achter het plan, en je een mening te vormen, moet je echt die nota lezen. Daarnaast is een online informatieavond over de nota in zijn geheel opgenomen en terug te kijken en beluisteren op https://www.amsterdam.nl/projecten/marineterrein. De deelnemers hebben er veel antwoorden op vragen gekregen. Ook vragen over wie uiteindelijk de eigenaar en verantwoordelijke wordt van het terrein en voor wat er gebeurt. NB. De opname begint met zeker een kwartier niks: de boel was om technische redenen vertraagd.

Een hoofdstuk van de nota is gewijd aan de geschiedenis van het terrein. Van de (innovatieve) aanplemping van de Oostelijke Eilanden en de scheepsbouw, via het afgesloten terrein en water van de marine tot de gedeeltelijke openstelling als openbare ruimte met startups en de ontdekking van een zeldzaam stuk groen voor wandelingetjes, luieren in de zon, en zwemmen door bewoners van de buurten rond het Oosterdok. Hard nodig, want geveltuintjes en bloembakken kunnen een straat verfraaien, maar er is in de oude buurten ook behoefte aan substantieel groen. Oosterpark en Vondelpark liggen tenslotte niet om de hoek.

Wat indertijd startups werden genoemd heten nu innovatieve bedrijven.
Innovatief is het nieuwe toverwoord. Niet alleen de bedrijven en leerplekken, maar ook het wonen zal niet zijn zoals we gewend zijn, werd verteld in de informatiebijeenkomst op 30 november. Wonen moet ook innovatief worden. Buurtbewoners waren stomverbaasd waarom de nieuwbouw zo hoog moet worden, tot zeker twee keer zo hoog als het Scheepvaartmuseum en de woningen op Kattenburg.
Nee, niet om zoveel mogelijk woningen te bouwen, maar omdat de verdiepingshoogtes op 4 meter worden gesteld, zodat de functie wonen, werken, leren en logies(!) in een vloek en een zucht omgewisseld kunnen worden. Innovatieve manier om woningonttrekking en hotelbouw in de toekomst mogelijk te maken? De schrijvers wagen het zelfs om in dat verband een vergelijking met de grachtengordel te maken.

Er zijn zo’n 800 woningen gepland. Ziet er in de glossy heel duur uit. Toch zou de prijsklasse 40-40-20 zijn (sociaal-midden-hoog). Ten behoeve van de nieuwbouw worden veel bomen gekapt, er komen wel weer bomen terug “in het park”.

De nota spreekt heel blij over 70% onbebouwde ruimte. Dat suggereert een prachtig park met een woonwijk en wat bedrijfjes. Onder onbebouwd vallen echter ook de straten en het snippergroen tussen de gebouwen, zelfs een plein en pleintjes (en we kunnen wel voorspellen wat er met dat soort openbare ruimte gebeurt: echt ruimte voor de voetganger zal beslist veel te innovatief zijn).
Er is als onderdeel van het groen ook voorzien in een sportveld. Eigendom van defensie, en ’s avonds en in het weekeinde kunnen burgers er gebruik van maken.

Het “stadspark” dat ontwikkeld gaat worden wordt volgens de nota zo groot als het Sarphatipark, maar er blijven wel veel gebouwen in staan. Omdat het zoveel buurten moet bedienen bestaat de vrees bij omwonenden dat het er op mooie dagen veel te druk wordt. Op de informatieavond werd een vraag daarover beantwoord dat er dan misschien een vorm van crowdcontrol moet komen, zoals in het Vondelpark (handig dat defensie nog een stukje terrein houdt, denkt de cynische toehoordeer dan).

Op het deel waar Defensie blijft is een nieuw kazernegebouw gepland. Een soort gekantelde kazerne: met minder grondoppervlak zal het in de hoogte gezocht worden. Er is niet beschreven of besproken of het Rijk zich bij de bouw van zo’n “kazernetoren” zich moet houden aan de Amsterdamse welstandregels, en aan de zichtlijnen voor de binnenstad. Of burgers dan nog bezwaar kunnen maken.

In december 2021 organiseert de gemeente inloopspreekuren op 6, 9, 11 en 13 december. U kunt dan de maquette bekijken en vragen stellen over de nota van uitgangspunten. Wel vooraf aanmelden.

ZIE VOOR ALGEMENE INFORMATIE https://www.amsterdam.nl/projecten/marineterrein/

ZIE VOOR NOTA EN HOE INSPREKEN https://www.amsterdam.nl/projecten/marineterrein/nieuws-marineterrein/inspraak-concept-nota-uitgangspunten/

Naschrift:

Vanuit de Oostelijke Eilanden bestaat nogal wat kritiek op de huidige plannen voor het Marineterrein. Wijkcentrum d’Oude Stadt kan daar nog aan toevoegen dat ook haar buurten rond het Oosterdok behoefte hebben aan ECHT GROEN. Een “stadspark” daar moet ook ruimte bieden aan de bewoners in postcodegebied 1011 en een stukje 1012, die geen belanghebbenden heten te zijn. Substantieel groen dus en geen versnipperd troostgroen. We hebben op het Wertheimparkje na helemaal niks.
Ook is er in deze oude buurten schreeuwend behoefte aan geschikte woningen waar ouderen uit die buurten nog ouder kunnen worden, niet te ver weg van hun sociale contacten. De vereniging Wonen voor ouderen Nieuwmarkt Groot Waterloo staat al te trappelen, temeer omdat de mooie plannen op Uilenburg weer ook op de lange baan worden geschoven en niet de behoefte dekt.
Helaas gaat het op dit terrein ook weer akelig lang duren. Pas nadat de kazerneplannen helemaal rond zijn kan er gewerkt gaan worden aan verdere bouwplannen. Misschien kan het nog wat worden voor de volgende generatie oudere Amsterdammers.

ANDERE LINKS:

• Parool 21 sept
• Telegraaf eind november met de maquette van de omwonenden, voordat de “hoogte-accenten” in het plan werden ingevoegd.
• Foto maquette uit infobijeenkoms.