Mupi’s in rechtbank

Donderdagmiddag 7 maart diende de beroepszaak en voorlopige voorziening van JCDecaux inzake intrekking van de vergunning voor het plaatsen van 28 digitale Mupi’s. De rechter trapte af door op te merken dat JCDecaux zo’n goed werk deed in Amsterdam. De uitspraak volgde twee weken later.

Vanwege de grote groep belangstellenden werd eerst een grotere zaal gezocht, voordat de zitting over de mupi’s kon beginnen. Aanwezig naast JCDecaux, de gemeente en vier “derden-belanghebbenden”, waaronder d’Oude Stadt en de werkgroep Buitenreclame. De rechter schetste kort de casus en gaf het woord aan de advocaat van JCDecaux.

JCDecaux
De advocaat van JCDeceaux nam de voorzet van de rechter aan en schetste de langdurige relatie met de gemeente. Over het onderhoud van de abri’s en de analoge Mupi’s. Die relatie komt onder druk te staan nu hun financiële belangen geschaad worden en de adverteerders niet meer willen, omdat de MUPi’s weg moeten. JCDecaux wil graag, in afwachting van nieuw beleid, de Mupi’s laten staan. Want dat beleid zou duidelijkheid geven over wat nu bewegend is en niet.

JCDecaux heeft zich altijd aan de regels gehouden. En toen er een (tijdelijke) omgevingsvergunning aangevraagd moest worden (voor de bouwwerken) is dat ook gedaan. Hoewel ze op dezelfde plek staan, maar iets groter zijn en digitaal. Het is ook vreemd dat vooruitlopend op beleid, diezelfde vergunning nu wordt ingetrokken. Terwijl uit onderzoek en de pilot blijkt dat mensen er geen bezwaar tegen hebben. Het weghalen van Mupi’s heeft heel wat voeten in de aarde door het afkoppelen bijvoorbeeld door Liander.

Gemeente
De motie over bewegende beelden is duidelijk. Het College, het hoogste politieke orgaan heeft gezegd dat ze die motie gaan uitvoeren. Het beleid komt er dus aan. Maar er speelt meer. Er is geen ruimte in de hele regelgeving om deze vergunning te verstrekken. Het vigerende beleid biedt die ruimte niet. Dat de motivering van de beslissing op bezwaar beter kan, wordt niet bestreden, maar die beslissing kan beter geschreven worden en de uitkomst blijft hetzelfde. Het kan niet. Het zijn bouwwerken, die niet kunnen binnen welk bestemmingsplan dan ook. Opgemerkt wordt dat in de gesprekken van de Gemeente met JCDecaux er nimmer toezeggingen zijn gedaan.

Derden
De bewonersorganisaties die de bezwaarprocedure waren begonnen, mochten als laatste hun bijdragen geven. De aftrap werd gedaan door de VVAB. Die had een juridisch doortimmerde pleitnota gemaakt. Focuste op de legaliseringsvergunningen, waarbij analoge Mupi’s vervangen werden door digitale en de handwijze daarbij door JCDecaux. Ondanks de pilot met een paar digitale Mupi’s vond ook het stadsdeel bestuur dat de vervanging van 38 analoge (geplaatst in 2012) door digitale voortijdig was.

De VVAB wees op het handhavingsverzoek in 2016 voor een digitale Mupi op het Spui en daarop een legaliseringsvergunning eind 2017. Die werd geweigerd na het negatieve advies van de Commissie voor Ruimtelijke Kwaliteit. Die gebruikt dezelfde argumenten als het bezwaarschrift van de VVAB nu. De Moties en de uitwerking daarvan gaan heus ongunstiger uitwerken op het plaatsen van Mupi’s in beschermd stadsgezicht, dan JCDeceaux hoopt. Bij het primaire besluit in deze ontbrak het advies van CRK. Voor tijdelijke vergunningen is dan wel geen welstandsadvies nodig, maar wel een monumentenadvies. Beide commissies zijn geïntegreerd in de CRK. Er is geen sprake van een goede ruimtelijke ordening om de MUPI’s met bewegende beelden in de openbare ruimte van van de beschermde binnenstad.

Spoedeisend belang is niet aanwezig. Het is een ondernemingsrisico, zeker omdat er al geplaatst werd voordat er een vergunning was. Naast de relatieve geringe kosten voor het weghalen, is er in de tussentijd genoeg verdiend. De negatieve gevolgen voor het beschermd stadsgezicht, de verkeersveiligheid, en woon- en leefklimaat moet meteen stoppen. Niet over 3 maanden.

De andere bewonersorganisaties hadden daar weinig meer aan toe te voegen. d’Oude Stadt, net als de VVAB stakeholder voor Amsterdam inzake Unesco Wereld Erfgoed, benadrukte nog wel het decreet van UNESCO: geen bewegende beelden! Ook dat de mupi’s en de plaatsing ervan strijdig zijn het huidige beleid (buitenreclame) De werkgroep Buitenreclame van d’Oude Stadt gaf de rechter mee, dat JCDeceaux donders goed weet wat bewegend betekent, nu ze zelf in deze hele discussie bij de gemeente de woorden, stills, animated stills en full motion hebben geïntroduceerd. De motie is duidelijk.

Uitspraak
Met datum 21 maart 2019 ontvingen wij de uitspraak per mail. De voorzieningen rechter besliste ook op het beroep. Het beroep van JCDecaux is gegrond verklaard. Dat komt omdat er een motiveringsgebrek aan kleeft en de belangen van de derde-partijen niet meegewogen zijn.

Eerder weigerende namelijk de gemeente de vergunning voor een Mupi (op het Spui), omdat daar de derden belangen zwaarder wegen. Het tijdelijke karakter van de aanvraag maakt die belangenafweging niet anders. Per locatie en bestemmingsplan moet de gemeente de belangen afwegen van verzoeker om een vergunning voor Mupi’s en de belangen van de omgeving (woon- en leefklimaat, verkeersveiligheid en aantasting Historische Binnenstad). Die afweging heeft de gemeente juist niet gemaakt, omdat de gemeente nog geen beleid had. Daarmee acht de rechter de beslissing op bezwaar onvoldoende gemotiveerd.

Ook vindt de rechter dat per locatie geen belangenafweging heeft plaatsgevonden, zeker afweging van de belangen van de derde-partijen. De beslissing op bezwaar kan daarom niet in stand blijven. De gemeente is opgedragen om een nieuwe beslissing op bezwaar nemen, ook op de bezwaren van de derde-partijen (zoals d’Oude Stadt). Hierdoor herleeft het primaire besluit, zodat JCDeceaux de MUPI’s tot 15 juni 2019 mag exploiteren.

De rechter wenste echter geen voorlopige voorziening te treffen. JCDeceaux vroeg ook of zij na 15 juni de Mupi’s mag exploiteren in afwachting van te ontwikkelen beleid. De rechter wijst dat verzoek dus af, omdat dat beleid wel duidelijk is nu de motie Ernsting duidelijk is en uitgewerkt gaat worden. Op 15 juni moet het dus echt afgelopen zijn.

Bijlage