Nachtelijke Metro

Historie: een aantal bewoners boven het metrotracé CS-Waterlooplein ervaart al jarenlang ernstige overlast van lawaai en trillingen door de metro. Grote bezorgdheid om de aankondiging om in 2020 in het kader van Autoluw een proef te gaan doen met nachtelijke metro-ritten. En toen gebeurde er van alles.

Inspraak
Een van de bewoners sprak op 15 oktober in bij de stadsdeelcommissievergadering met het dringende verzoek: adviseer tegen die proef, zolang er nog sprake is van overlast. Dus alsjeblieft, geen nachtelijke metro’s tussen CS en Weesperplein.
De overlast bestaat al jarenlang, geconcentreerd ter hoogte van de Recht Boomssloot en in het Pentagon. Daar, aan de zuidkant van het station is de overlast vanaf ca 2013 flink toegenomen. Het lijkt er nu op dat de verergering bestaat vanaf de invoering van de zogeheten M5 treinstellen rond 2012.
Allerlei vermeende oorzaken zijn in de loop van de jaren “aangepakt” maar zonder enig resultaat.

Ombudsman
Het team van de Ombudsman is sinds 2017 betrokken bij het probleem en had al onderzoek gedaan in welke woningen de problemen zich precies voordeden. Een uitgebreid technisch onderzoek begin 2019 door ingenieursbureau bureau M+P (rapportage in maart 2019) leidde tot een vermoeden van de oorzaak. Dat moest nog wel bevestigd worden met metingen tijdens proefritten.

Bevestiging
Die metingen zijn in augustus door M+P gedaan en de resultaten werden op 24 oktober gepresenteerd door de technisch onderzoeker, in aanwezigheid van een betrokkene van het GVB, de ombudsman met enkelen van zijn team en enkele bewoners.
De vermoedens vanuit het eerdere onderzoek werden bevestigd. De oorzaak blijkt met name te liggen in de ES las aan de zuidkant van station Nieuwmarkt. De ES lassen spelen een rol in de beveiliging op de Oostlijn. Dat beveiligingssysteem was hypermodern in de jaren 70 en zorgt er voor dat er zich tussen twee lassen (bijvoorbeeld op een station) nooit twee metrotreinen kunnen bevinden.
Door slijtage ontstaat een onregelmatigheid, krijgt de rail op dat punt een klap bij het passeren van een metrowiel: stootgeluid (kedeng, kedeng, vooral aan de zuidkant), gevolgd door trillingen in de tunnelwand met een frequentie van 80Hz: de grote boosdoener. Zowel aan de noord- als de zuidkant.

Spannend
Binnen twee weken wordt de ES las aan de zuidkant vervangen en onderhoud gepleegd aan de andere. Dat zou het probleem op zeer korte termijn moeten verhelpen. Daarna regelmatig onderhoud.
Binnen enkele maanden worden er controlemetingen gedaan, en weer huisbezoeken door het team ombudsman.

Op de Noord-Zuidlijn speelt het probleem niet: daar is een heel ander beveiligingssysteem. In de toekomst is het de bedoeling dat dat systeem ook op de Oostlijn wordt toegepast. Dan speelt het hele probleem niet meer.

Ook maar even gemeld:
De metro’s trekken vaak wel erg snel op. Met name in de treinstellen waarin je zijwaarts rijdt is het vaak moeilijk om je evenwicht te bewaren bij het bereiken van een zitplaats als je wat slecht ter been bent. Er zijn te weinig plekken om je vast te houden als je in de rijdende metro een stukje moet lopen. De horizontale stangen zijn alleen geschikt voor lange mensen.
De reactie: Dat snelle optrekken is helaas afhankelijk van de bestuurder. Pas bij verdere automatisering kan dat verholpen zijn.
Het tweede probleem leek nieuw voor de heren: nooit aan gedacht. Blijkbaar worden “kneusjes” en kleine mensen niet naar hun mening gevraagd wanneer er nieuw materieel wordt aangeschaft.

Optimisme
Arre Zuurmond, de ombudsman, is met de onderzoekers optimistisch, zij het dat er nog wel een beetje “eerst zien, dan geloven” speelt. Net als bij de bewoners.
Hij gaat in ieder geval grondig onderzoeken waarom het allemaal zo lang heeft moeten duren.

Voor wat de proef met nachtmetro betreft: als de nu te nemen maatregelen toch niet brengen wat er nu gehoopt wordt zijn de bewoners weer aan zet om de proef tegen te houden tussen CS en Weesperplein. Bij gemeenteraad en wethouder.

LINKS

• Rapport maart 2019 van onderzoek begin 2019
• Samenvatting daarvan
• Rapport metingen augustus 2019 met te nemen acties
• Persbericht 24 oktober vrij na 19:00 uur
• Brief wethouder Sharon Dijksma aan de raadscommissie mobiliteit
• Artikel in Het Parool